حق سلامتی سیاوش دانشور

حق سلامتی

سیاوش دانشور

موج دیگری از پاندمی کرونا کشورهای مختلف جهان را در مینوردد و هر لحظه قربانی می گیرد. هنوز حق سلامتی و دسترسی به بهداشت و درمان برای ساکنین کره خاکی امری دور دست می نماید و برای بخش زیادی عملاً در دسترس نیست. فقر و تهدید بیماری و ترس از آینده، مانند اختاپوسی گلوی میلیاردها نفر را میفشارد.

سخنگویان سرمایه داری حقوق و آزادی های فردی و مدنی را بعنوان یکی از مشخصات مهم این نظام مستمراً تبلیغ میکنند. واقعیت اما بسیار خاکستری و خیلی جاها وارونه است و کمترین همخوانی با این ادعاها ندارد. بجز کشورهای معدودی، و در آنها هم طبقه حاکم و بخش معدودی از شهروندان از نظر اقتصادی مرفه و نیمه مرفه، مردم عملاً از این حقوق بطور واقعی برخوردار نیستند. بخش اعظم مردم جهان از این حقوق بطور مادّی بی بهره اند. سهم اکثریت عظیم کره خاکی بیحقوقی، استبداد، فقر، جنگ، سرکوب و خشونت سازمانیافته دولتی است. مضافا همان حقوق محدود در جوامع پیشرفته، اولاً در قیاس با امکانات موجود و نیازهای انسان امروز ناچیز است و ثانیاً خود همین حقوق که حاصل مبارزه نسلهای متمادی کارگران بوده است، با هر بحران و هر کاهش سود بورژوازی مورد تهاجم قرار میگیرد.

حق سلامتی از جمله حقوقی است که در پاندمی کرونا فرمال بودن آن در این نظام عیان شد. تجربه زندگی در دوره های بحران اقتصادی و در پاندمی کرونا نشان داده که دوام همین حقوق محقر تابعی از موقعیت اقتصادی طبقه سرمایه دار است و در قاموس بورژوازی چیزی بنام حقوق پایه ای وجود ندارد. چرا حق سلامتی در دسترس نیست؟ آیا با ثروت و امکانات بشر امروز برخورداری از حق سلامتی غیر ممکن است؟ اگر بورژوازی تن به بدیهی ترین حقوق شهروندان نمیدهد آیا راه حل دیگری وجود ندارد؟ چه کسی گفته باید با این بربریت مدرن سوخت و ساخت؟ این نظام نیاز به تغییر دارد، حتی از موضع طبقات حاکم جهان نیز نیاز به تغییر دارد. چهارچوب سرمایه داری امروز نمیتواند حتی لاشه اش به دهه بعد برساند. سرمایه اما برای بازسازی خود از دل هر بحران به تهاجم و قلع و قمع برای بازسازی خویش دست میزند. بار و هزینه بحرانهایش را بازهم باید کارگران تحمل کنند. پاندمی کرونا و بحران اقتصادی و مصائب تاکنونی آن سرنخی به آینده مبهم و سیاهی است که بورژوازی برای بشریت ترسیم میکند. سر راست ترین جواب اینست که کارگران راسا اداره جامعه را بدست گیرند. این تنها از طریق یک انقلاب کارگری و یا رشته خیزش ها و قیامهای کارگری در چند کشور بطور نسبتا همزمان، خیز برداشتن کارگر و کمونیسم برای قدرت و تکرار اکتبر دیگری ممکن است. موج چپگرائی و گسترش انتقاد ضد کاپیتالیستی در جهان، با علم به محدودیتهای واقعی، زمینه مادی تحرک کارگر با پرچم سوسیالیستی خویش را مهیاتر کرده است.

اگر بدست ما کارگران بود؛ در مواجهه با بحرانهائی از نوع کرونا اولاً پیشاپیش آمادگی و پتانسیل مقابله جامعه را با تقویت ساختار درمان و بهداشت بشدت بالا میبردیم. بدون درنگ اقدامات پیشگیرانه و قرنطینه را برای مقابله با تسری در علمی ترین و ساده ترین شکل ممکن جاری می کردیم. کلیه امکانات مادی، معنوی، اجتماعی، فنی و تکنولوژیکی جامعه را برای مواجهه با یک درد مشترک بسیج می کردیم. اگر بدست ما بود، حق سلامتى را از کلاف هزارتوی موقعیت اقتصادی و بازار بیرون می کشیدیم و برخوردارى از کليه امکانات جامعه امروزى براى مصون داشتن فرد از صدمات و بيمارى ها و استفاده از امکانات بهداشتى و درمانى در جامعه را حق همگان و قانون جامعه اعلام میکردیم. اگر بدست ما بود کسی نمیتوانست پیران را دور بریزد، از “انتخاب اصلح” سخن بگوید و چنین سیاستهائی جنایت علیه بشریت محسوب میشد. اگر بدست ما بود، طب و خدمات بهداشتى و پزشکى بطور رايگان در اختیار همگان بود، برای هر شهروند در هر گوشه جامعه از شهر و روستا قابل دسترس بود. کسی از بی داروئی و کمبود پزشک و بیمارستان تلف نمیشد. اگر بدست ما بود، هر نوع فعالیت اقتصادی که با سلامت محیط زیست و به این اعتبار با محیط زندگی انسان در تناقض قرار می گرفت، ممنوع می شد. اگر بدست ما بود، بیماریهای اپیدمک و عفونی ناشی از تخریب محیط زیست ریشه کن می شد و جهت عمومی جامعه ایجاد هارمونی بین انسان و طبیعت بود. اگر بدست ما بود، بطور اجباری همه شهروندان بطور منظم معاینه می شدند، با مخاطراتی که سلامتی شان را تهدید میکند مقابله می شد، سلامتی جسمی و روانی جامعه و پیشرفت مرتب در این زمینه یک شاخص تعیین کننده از آزادی و اختیار انسان قلمداد میشد. اگر بدست ما بود، برای بیماریهای قابل پیشگیری و تشخیص به موقع در درمان و تخفيف عوارض آنها اقدامات ویژه صورت می گرفت. اگر بدست ما بود، ارتقای مستمر دانش جامعه و اطلاعات پزشکی و گسترش و بهبود جدى سطح بهداشت عمومى را یک وظیفه تعطیل ناپذیر میکردیم. اگر بدست ما بود، همه جا دسترسی فوری به دارو و دکتر و بیمارستان را با گسترش و سازماندهى امکانات پزشکى و درمانى ساده و ممکن می کردیم. پاندمی کرونا بیش از پیش تاکید میکند که برای پایان دادن به این سبعیت و جنایت سازمانیافته و قانونی بورژوازی، باید بدست ما باشد!

سردبیر.
١٦ اکتبر ٢٠٢٠s