در باره مسئله ملی منصور حکمت
در باره مسئله ملی
منصور حکمت
بحث بر سر این نیست که ما به مساله ملی نمی پردازیم. برنامه ما برای از بین بردن هر نوع تمایز بین آدمها از جمله و بویژه تمایز ملی و قومی است. در نتیجه اگر در لرستان در یک جامعه شوینیستی ستم بر کسی میرود باید بر طرف شود، اما سوال این نیست.
سوال این است که آیا جدایی و تشکیل یک دولت مستقل، پاسخ هر نارضایتی ملی و قومی است؟ نه این جواب نیست، کما اینکه شما به زنان نمیگویید که شما کشور خودتان را تشکیل بدهید، شما اگر ببینید یک عده در تهران با کوتاه بودن قدشان مسأله دارند، شما نمیگویید لطفاً برای آنها یک کشور قد کوتاه ها تشکیل بدهید، یا قد کوتاه ها به این ترتیب مجاز نمیشوند کشور خودشان را تشکیل بدهند.
به صرف اینکه به کسی ظلمی میرود، فرمول این نیست که برای او کشور تشکیل بدهید و در آنجا دیواری کشیده شود و گفته شود این کشور کسانی است که آن ظلم معین بر آنها روا داشته شده است، اینجا کشور کسانی است که فلان لهجه معین را حرف میزنند و یا فلان رسوم و عادات شان به این شکل بوده است.
در لرستان مساله ای به نام مساله ملی نداریم، ممکن است ستم ملی وجود داشته باشد، ولی حتی اگر وجود داشته باشد راه حل دخالت قانون و دولت آزاد و رفع آن ستم است.
اگر شما در جایی ستم ببینید، میروید ستم را رفع کنید، نمیروید به آن آدم ستمدیده بگویید برو سر این کوه. خاک خودت و بنشین نان خودت را بخور! بحث بر سر برسمیت شناسی یا عدم برسمیت شناختن ستم ملی نیست، بحث این است که آیا تنها پاسخ آزادیخواهانه به مسله ملی، تشکیل یک دولت جدید و یا تشکیل یک دولت فدرال و خودمختار است؟ ما میگوییم بر عکس، جدایی تلخ ترین واقعه ای است که ممکن است بین بشریت اتفاق بیافتد، و مساله باید آنقدر ریشه دوانده باشد، و بخاطر قوم پرستهای دو طرف و خصومتهای ایجاد شده، دیوار نفرت آنقدر بالا رفته باشد که راه دیگری به جز جدایی باقی نمانده باشد. بله در چنین شرایطی ما به مردم مراجعه میکنیم و میپرسیم حال که مشکل این قدر بیخ پیدا کرده است، آیا می‌خواهید جدا شوید؟
اما کسی اگر می‌گوید اجازه نمیدهند روزنامه را به زبان خودمان منتشر کنیم، جواب این است که قانون بگذرانیم که این اجازه را داشته باشند.
اگر کسی بگوید چون من ترک هستم و فارسها مسخره ام میکنند و پس به من ستم شده است، این دلیل کافی برای تشکیل یک کشور جدید نیست.
آدمها بر حسب نژاد، ملیت، قومیت، سطح درآمد، قد و وزن و طول و عرض قیافه ها مورد تبعیض اند. بیشتر از لرها، چاق ها مورد تبعیض اند، بیشتر از مردم اصفهان و چهارمحال بختیاری آدمهایی تحت تبعیض اند که اتفاقا و خارج از اراده خود، معلول شده اند. راه حل تشکیل ایالت خودمختار معلولین نیست، باید تلاش کرد این تبعیض را رفع کرد.
در نتیجه پاسخ ما کمونیستها به مسله ملی، رفع ستم ملی است نه اینکه هر کس که فکر کند بر او ستم ملی شده است مطابق یک اصل که معلوم نیست از کجا سرچشمه گرفته است، باید کشور خودش را داشته باشد. و بعد اختلاف و کشمکش به آنجا کشیده شود که کدام نهر، کدام سنگ و کدام کوه مال این یا آن ملت است و بر سر آن یکدیگر را به قتل برسانند. باید در برابر این مساله موضع داشت.
من در مقابل هر ناسیونالیست، از شما میخواهم یوگسلاوی را به او نشان بدهید، سر آن خاکها و قلمرو حاکمیت « ملت » ها دعواست ، در فلسطین بر سر آن خاکها همین الان دعوا و جنگ است. اینطور نیست که به اندازه ملت ها سرزمین هم هست که بین آنها تقسیم کنند. دعوا و جنگ بر سر همان زمینهاست، در طول تاریخ این زمین بین اقوام دست بدست شده است. حتی یک وقتی که اقوام اسامی دیگری داشته اند این زمینها دست بدست شده اند و بر سر آنها جنگ و خونریزی شده است.
جواب ستم ملی، رفع ستم ملی است، نه تبدیل کردن دنیا به سرامیکی که در تکه های کوچک آن آدمهایی زندگی میکنند که دماغ شان به هم شبیه است یا فلان کلمه را همگی یک نوع تلفظ میکنند.
من بین خودم و دیگران فرقی قایل نیستم. اما اگر فردا در ایران حکومت قومی سر کار بیاید در شناسنامه من را اهل کجا ثبت خواهد کرد؟ مادرم اهل یک مکان است، پدرم اهل مکان دیگری، دبستان را یک شهر و دبیرستان را شهر دیگری رفتم. باید محکوم بشوم که مثلاً بروم خرم آباد زندگی کنم؟ دارم در یک کشور 60 میلیونی زندگی میکنم و تا حال مشکلی نداشته ام. اگر مشکل را آفریدند، راه حل شاید جدایی باشد، اما تا وقتی که مشکل بوجود نیامده است با تبر به جان مردم نمی افتیم که انسانیت را تجربه کنیم و بشریت را به جان همدیگر بیاندازیم. این جواب ما به مساله ملی است. اینها را نوشته ایم، در دسترس اند و خواهشم این است که بخوانید.
منصور حکمت: منتخب آثار. گفتگو در پالتاک 27 نوامبر 2001 ( ص 1715.1716 )
